Διαχείριση Απορριμμάτων Κρήτης: Ρόλο σε Όλους

του Αντώνη Ανηψητάκη, Περιφερειακού Συμβούλου Κρήτης

¨Δεν μπορώ να καταλάβω πως παίρνω δυο σακούλες πράγματα απο το SM και πάω στα σκουπίδια τρεις.¨ Δεν έχω ακούσει πιο καίρια περιγραφή του παραλογισμού που επικρατεί στη διαχείριση των απορριμμάτων απ´ αυτή τη ρήση του θυμόσοφου υδρονομέα μου, του κυρ Νίκου.

Ας τελειώνουμε όμως πρώτα με την τεχνολογία. Οι ανεξάρτητες επιστημονικές προσεγγίσεις του Αλέξανδρου Οικονομόπουλου, καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και του Φίλιππου Κυρκίτσου, προέδρου της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης που μαζί με την Greenpeace, το WWF και τη Μεσόγειο SOS έχουν επεξεργαστεί την πρόταση ¨Πόλεις χωρίς Σκουπίδια¨, συγκλίνουν: Συμφέρει από κάθε άποψη την Κρήτη, περιβαλλοντικά, οικονομικά, κοινωνικά (θέσεις εργασίας) η λύση της ολοκληρωμένης διαχείρισης, με μείωση του όγκου και διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση, κομποστοποίηση, επαναχρησιμοποίηση. Έτσι θα οδηγούνται σε καλά οργανωμένους χώρους υγειονομικής ταφής μια ελάχιστη ποσότητα αδρανών υπολειμμάτων, που προοπτικά, αν ήταν κόμμα μπορεί και να μην έμπαινε στη Βουλή!

Και με την πρόσφατη μελέτη του ΕΜΠ που προβλέπει εργοστάσιο καύσης τι γίνεται; Προσκαλέσαμε, οι περιφερειακές παρατάξεις "Ριζοσπαστική Συνεργασια Κρήτης" και "ΜΙΑ ΚΡΗΤΗ, Περιβάλλον • Άνθρωπος", την κ. Λοϊζίδου, επικεφαλής της μελετητικής ομάδας, να την υποστηρίξει δημοσίως, με διασφαλισμένη την ισηγορία, σε δυο κατά γενική ομολογία επιτυχημένες ημερίδες, στον Άγιο Νικόλαο και στο Ηράκλειο. Δεν ήρθε, δεν έστειλε εκπρόσωπο, αλλ´ ούτε και αντέκρουσε μετά τα επιχειρήματα όσων θεωρούν την πρόταση του ΕΜΠ οικονομικά ακριβότερη, περιβαλλοντικά βλαπτικότερη, πιο χρονοβόρα στην εφαρμογή της, η οποία επί πλέον μπορεί και να ακυρωθεί για δυο πολύ σοβαρούς λόγους, την προφανή δυσκολία χωροθέτησης χώρου ταφής της τοξικής τέφρας που θα δημιουργεί το εργοστάσιο καύσης, αλλά και την πιθανότατη ασυμβατότητά της με την ευρωπαϊκή οδηγία 98/2008, για το λόγο ότι τα ποσοστά που προβλέπει η οδηγία για την ενεργειακή αξιοποίηση θεωρείται αδύνατο να επιτευχθούν στο θερμό κλίμα της Κρήτης.

Αλλά μήπως και η χωροθέτηση των αποκεντρωμένων μικρών μονάδων που προβλέπει ο κ. Κυρκίτσος ή του ενός εργοστασιου - ΧΥΤΥ που προβλέπει ο κ. Οικονομόπουλος για Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι δεν θα ειχαν δυσκολίες; Εύλογο το ερώτημα. Η εμπειρία όμως της ΔΕΔΙΣΑ, που καλύπει το νομό Χανίων και αποκατέστησε παραδειγματικά το άγος του Κουρουπητού, δείχνει ότι μπορούμε. Το ίδιο δείχνει και η εμπειρία απ´ τον καλύτερα οργανωμένο ΧΥΤΑ του νησιού, της Χερσονήσου, που λέει στους γειτονικούς Δήμους, ¨φέρτε μου τα σκουπίδια σας, αφού πληρώσετε βεβαίως¨. Κι αν αυτά τα επιχειρήματα δεν είναι πειστικά υπάρχει το δέλεαρ των θέσεων εργασίας για τις τοπικές κοινωνίες και των αντισταθμιστικών που μπορούν να υπάρξουν απ´ την εξοικονόμηση πόρων που εξασφαλίζει η λύση της ολοκληρωμένης διαχείρισης έναντι της καύσης.

Η συζήτηση για την τεχνολογία πρέπει όμως κάποτε να τελειώσει. Η παράτασή της είναι εκ του πονηρού και θα την πληρώσουμε ακριβά, κι οχι μόνο με πρόστιμα. Επείγει αντίθετα μια άλλη συζήτηση, πολιτική και πατριωτική ταυτόχρονα, που πρέπει να συνοδεύεται με δράσεις, δράσεις απλές, συγκεκριμένες, εξειδικευμένες για όλους. Μια συζήτηση που θα απλωθεί σ´ όλους τους φορείς, αυτοδιοικητικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς, σ´ όλες τις μονάδες, εκπαιδευτικές, βιομηχανικές, ξενοδοχειακές, νοσοκομειακές, στρατιωτικές, επιχειρηματικές, εμπορικές, σε κάθε νοικοκυριό, μια συζήτηση που θα προκληθεί από ένα κοινό ερώτημα: "Πως θα μειώσουμε τον όγκο των απορριμμάτων, πως θα αυξήσουμε την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση, την επαναχρησιμοποίηση;"

Η προσεχής συζήτηση στην Περιφέρεια αυτό το χαρακτήρα πρέπει να έχει. Να εμπνεύσει την κρητική κοινωνία σε σχεδιασμένες συνέργειες για μια πρότυπη διαχείριση των απορριμμάτων, ενορχηστρώνοντας δημιουργικούς ρόλους για όλους, φορείς και πολίτες.

Η πρόκληση των απορριμμάτων μπορεί να γίνει η απαρχή μιας δημιουργικής συνεργασίας της Αυτοδιοίκησης της Κρήτης, περιφερειακής και τοπικής, με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις του δικτύου ΟΙΚΟΚΡΗΤΗ, που θα έχει ως βέβαιο κερδισμένο το περιβάλλον και την οικονομία της Κρήτης.

Η πρόκληση των απορριμμάτων μπορεί να γίνει η απαρχή για τη γενικότερη ανάκαμψη της Κρήτης γιατί θα βασίζεται πρωτίστως στις δικές μας δυνάμεις, δεν θα περιμένει έξωθεν τις λύσεις. Υπάρχει ήδη ένας σημαντικός αριθμός φορέων, πολιτικών, επιστημόνων που συμπίπτει στην ολοκληρωμένη διαχείριση και γεννά βάσιμες ελπίδες. Ας μην τις διαψεύσουμε, είτε στηρίζοντας συμφέροντα λίγων, είτε προσδοκώντας αυξημένα μικροκομματικά ποσοστά, θεμελιωμένα όμως σε συλλογικές ήττες, που θα βαρύνουν κυρίως τα παιδιά μας.

Και ας μην ξεχνάμε και τον κυρ Νίκο, που περιμένει να του πούμε τι θα κάνει για να μειώσει τα σκουπίδια του την ίδια στιγμή που τα παπαγαλάκια της καύσης του λένε, "καλά πας, μη προβληματίζεσαι, όσες σακούλες και να πας στους κάδους εμείς θα σου τις κάψουμε με το τέλειο εργοστάσιο καύσης".